De overzichtstentoonstelling met werk van Herman Gordijn (1932-2017) in Museum MORE in Gorssel heet Het niet-perfecte is perfect. Een tentoonstelling met verbluffend mooi werk van de kunstenaar met de mooiste ogen van Nederland. De kunstenaar was bij de opening niet aanwezig, want hij sloot die hemelsblauwe ogen op 25 mei jongstleden voor de laatste keer. Negen dagen na zijn vijfentachtigste verjaardag. Het niet-perfecte is perfect, het lelijke is mooi, van leven ga je dood.

Zelden heb ik zo’n zachtaardig mens ontmoet als Herman Gordijn. Hij had veel gevoel voor anderen en hij was altijd geïnteresseerd in anderen. Een eigenschap die je niet vaak ziet bij kunstenaars. Toen Dobs van Dijk, de eigenares van Galerie Petit aan de Nieuwezijds Voorburgwal in Amsterdam, een half jaar geleden plotseling overleed en daarmee Petit definitief de deuren sloot, probeerde hij hiervoor aandacht in de media te krijgen. Gordijn wilde voorkomen dat het bestaan van deze kleine Amsterdamse galerie na 42 jaar onopgemerkt voorbij zou gaan.

Het gevoelsmens was ook een raadsel. Als je onbevooroordeeld kijkt naar veel van het werk van Herman Gordijn, denk je onwillekeurig: welke getormenteerde geest heeft dit in hemelsnaam bedacht? Je ziet oude verkreukelde vrouwen in onflatteus ondergoed, dikke blote mannen, duistere fantasieën in de hoerenbuurt of in een onguur toilet. Zó lelijk en zó mooi! Altijd fascinerend, altijd met een vleug humor en altijd wonderbaarlijk vakkundig geschilderd of getekend. Of, zoals hij de laatste jaren deed, getekend op de iPad.

In Museum MORE, het museum voor modern realisme in Gorssel, kan je heerlijk verdwalen in de wonderbaarlijke wereld van Herman Gordijn. Hier ontmoet je op doek of papier muze Lida Polak, burgemeester Ivo Samkalden, het echtpaar Loek en Miep Brons, acteur en regisseur Ton Lutz, schrijfster Mary Dorna. Allemaal dood. Ontroerend is Herman Gordijns laatste zelfportret. Fragiel en bijkans transparant, met een beademingsapparaat in zijn neus. Maar altijd nog die ogen. Allemaal dood.

Herman Gordijn portretteerde in 1982 prinses – toen nog koningin – Beatrix. Lopend met een ferme tred, pronte borsten en een wapperende jas. Er hangt ook een portret uit 1979 van een hoogzwangere vriendin. Naakt en stoer, staand in een krachtige pose, op plateauzolen, in haar hand een sigaartje, een flinke bos schaamhaar en om haar voeten drie katten. In 2013 maakte hij een schilderij van Arnon Grunberg. De schrijver is slechts gehuld in een goed gevulde, gele onderbroek en een paars jasje. Op zijn schouders draagt hij een oude vrouw, gehuld in een roze, strapless jurkje. De naam Arnon Grunberg wordt niet genoemd. Dit schilderij heet Hoer C. Dat is humor.

Herman Gordijn had het talent om mensen haarfijn te doorgronden. Hij wist precies in welke plooi een vrouw haar gezicht hield, als ze mascara aanbrengt: met tuitlippen. Mijn absolute favoriet hangt prominent op de expositie: Jetses uit 1988. Een halfnaakte, middelbare vrouw, staande aan de oever van een kronkelende rivier in een weids landschap, waarin de kleur geel domineert. Ook domineren de handen van het model, prominent op de voorgrond. Maar vooral haar melancholieke blik is fascinerend. Met geloken ogen; min of meer een zelfportret. Kortom, mensen, gaat dat zien!

De expositie Herman Gordijn – het niet-perfecte is perfect duurt t/m 1 oktober. Museum MORE (Hoofdstraat 28, Gorssel) is open van dinsdag t/m zondag van 10.00 tot 17.00 Uur. Inlichtingen: www.museumore.nl

Herman Gordijn, laatste zelfportret 2017 gemaakt op de iPad