Hoera! Niets is heilig in The Book of Mormon

Conner Peirson (foto Paul Coltas)

Kevin Clay (foto Paul Coltas)

The Book of Mormon beleefde vrijdag 3 oktober jongstleden een daverende première in Carré. De afgelopen decennia heb ik daar veel premières bijgewoond, maar nog nooit maakte ik mee dat een zaal na afloop en soms tijdens de show dermate ontplofte als nu. ‘Broadway aan de Amstel’, zoals Carré zich manifesteert wanneer er weer een wereldhit naar dit theater komt, brengt met The Book of Mormon een musical die na de wereldpremière in 2011 op Broadway hemelhoog juichend werd ontvangen. Ben Bradlee, de gevreesde kritikaster van The New York Times, noemde The Book of Mormon ‘de beste musical van de eeuw’. Toen de show twee jaar later in Londen opende, schreef de recensent van The Guardian dat je sommige dingen in het leven moet doen voordat je sterft: vaker je moeder bellen, meer aan hergebruik doen en… The Book of Mormon zien.

South Park

In deze Amerikaanse musical is niets heilig. Dat kan ook bijna niet anders, want de musical is geschreven door Trey Parker en Matt Stone – de makers van de animatieserie South Park – en Robert Lopez, verantwoordelijk voor de Broadwayhit Avenue Q. The Book of Mormon steekt de draak met de Kerk van Jezus Christus van de Heiligen der Laatste Dagen. De bijbel van dit geloof is het boek van Mormon, dat voor het eerst werd gepubliceerd in 1830 door Joseph Smith. Voluit heet het Het Boek van Mormon: Een Verslag Geschreven door de Hand van Mormon op de Platen genomen van de Platen van Nephi. Volgens het verslag van Smith en het verhaal in het boek werd het oorspronkelijk in wonderlijke tekens geschreven op gouden platen.

Amerikaanse profeten

Joseph Smith beweerde dat hij de gouden platen in 1827 had ontvangen van de engel Moroni, die hij identificeerde als een wederopgestande Indiaan en die het boek duizend jaar geleden had geschreven en samengevat. Mormonen beschouwen het Boek van Mormon niet alleen als heilig geschrift, maar als een historisch verslag van Gods handelen met de oorspronkelijke inwoners van Amerika, geschreven door Amerikaanse profeten misschien zo vroeg als 2500 voor Christus. Leden van dit kerkgenootschap willen niets liever dan hun geloof uitdragen en ze worden als missionarissen over de wereld gestuurd om de blijde boodschap te verkondigen.

Fenomenaal

M Jae Cleopatra Isaac, Kevin Clay en Conner Peirson (foto Paul Coltas)

De belangrijkste personages in de musical zijn Kevin Price, een vrome 19-jarige mormoon die grootse plannen heeft (vooral met zichzelf). Hij ziet zichzelf als de opvolger van de profeet. Zijn metgezel en mede-missionaris naar Oeganda is Arnold Cunningham, een ietwat irritante jongen die de kerkleer met combineert met zijn eigen verzinsels. Dan zijn er nog Nabulungi, een Oegandees meisje dat droomt van het mormoonse paradijs genaamd ‘Sal Tlay Ka Titi’ (zo spreekt ze Salt Lake City uit), haar vader Mafala Hatimbi en de gevreesde generaal Butt-Fucking Naked, een moorddadige krijgsheer met een obsessie voor vrouwenbesnijdenis. Deze rollen worden in Carré fenomenaal gespeeld door Amerikaanse musicalacteurs.

‘Hasa diga eebowai’

Met de mormonen kunnen we gekheid uithalen, moeten de makers van South Park hebben gedacht. Ze hadden in de animatieserie ook al een aflevering aan de mormonen gewijd. Trey Parker en Matt Stone benadrukken in menig interview dat ze er niet op uit waren om te choqueren. Ze wilden in de eerste plaats amuseren en dat doen ze op een niet alledaagse manier. In de musical worden keurige mormonen op een zendingsmissie naar Oeganda gestuurd. De onkreukbare missionarissen zingen met de inheemse bevolking vrolijk mee met het lied Hasa diga eebowai. Het lied klinkt opgewekt en doet denken aan Hakuna matata uit The Lion King. Maar schijn bedriegt, want het wordt gezongen met een opgestoken middelvinger in de richting van de hemel. Want de tekst betekent: ‘Fuck you, God!’

Humor en vaart

Anne-Rose bij de première van The Book of Mormon (foto Edwin Smulders)

Na de wereldpremière in 2011 op Broadway brak The Book of Mormon alle kaartverkooprecords in New York, Londen, Melbourne en Sydney. En nu doet de show Amsterdam op z’n grondvesten trillen. Waarom is deze unieke musical zo goed? Het is in feite een klassieke musical met opzwepende en aanstekelijke song-and-dance-scènes, veel humor, veel vaart en veel moddervette knipogen. De makers vertellen over de musical in onderstaande link van de Amerikaanse talkshow Theater Talk. Het wonder van The Book of Mormon is dat deze musical een aanrader is voor zowel mensen die van musicals houden als mensen die niet van musicals houden. Gaat dat zien, allen!

The Book of Mormon, gezien 3 oktober 2019 in Carré, daar tot en met 27 oktober. Teksten, muziek en regie Trey Parker, Robert Lopez en Matt Stone, met o.a. Kevin Clay, Conner Peirson, Alex James Hatton, Nicole-Lily Baisden en William Hawksworth. Foto’s Paul Coltas en Edwin Smulders. Kaarten: www.carre.nl